DÖRDÜNCÜ BASKI


ÖNSÖZ


Değerli Meslektaşlarımız,

İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı öğretim üyelerinin hazırladığı ders kitabının 4. baskısı ile karşınızdayız. Bundan önceki baskının kapağında ‘2. Baskı’ yazdığı için, önce baskı sıralamasındaki bu atlamayı açıklamak gerekiyor. Bu kitabın editörlerinin en ‘kıdemlisi’ tıp fakültesi öğrencisi olarak kliniklere adım atarken, İstanbul Tıp Fakültesi yeni bir klinik ders kitapları serisi yayınlamaya başlamıştı. Bu seri ‘50. Yıl Serisi’ adıyla biliniyordu ve yayın sırasında 4. olan kitap ‘Nöroloji Ders Kitabı’ydı, Edip Aktin Hoca’nın editörlüğünde, kliniğimiz hocalarının işbirliği ile ve diğer kliniklerin hocalarından (o zaman başlıca Nöroşirurji kürsüsü) yardım alınarak hazırlanmıştı. Bahsi geçen editörün hem staj sınavına hem de nöroloji asistanlık sınavına hazırlanırken en çok yararlandığı kaynaklardan birisi, kapağının rengi nedeniyle ‘mor kitap’ adıyla bilinen, bu kitaptı. Daha sonraki yıllarda bu kitabın çok büyük olmayan değişikliklerle yeni baskıları da yapıldı. Ama o dönemde yetişenler ve daha sonra mor kitapla ya da onun ardılları ile tanışanlar, elinizde tutuğunuz kitabın birçok özelliği nedeniyle onun devamı olduğunu herhalde hissetmişlerdir. Bu kitapların, belki de, en önemli ortak niteliği, farklı alanda uzmanlaşmış kişilerin bilgi ve emeklerini özveriyle bir araya getirmiş olmalarıydı. Geçen zaman içinde kitabımız, tıbbın ve nörolojinin birçok alt ve yan dalından arkadaşlarımızın emeği sayesinde belirli bir kalite standardına erişti ve farklı düzeylerdeki nöroloji eğitiminde oldukça sağlam bir yere sahip oldu. Bu nedenle elinizdeki kitabın 1974 yılında basılan ‘Nöroloji’ kitabının devamı olduğuna -biraz geç kalmakla birlikte- ikna olduk ve şimdiki baskısını ‘4. Baskı’ olarak numaraladık.

Mor kitap, kliniğimizin yeni bir ‘Nörolojik Bilimler’ binasına taşınma gayret ve hazırlıkları içerisinde olduğu bir sırada yayınlanmıştı, elinizdeki baskının yayını ise o binayı terk edip aynı kampüsteki bir yenisine taşınmanın heyecanının, tarihte görülmüş en ağır pandemilerden birinden çıkabilme gayretinin maddi ve manevi yorgunluğuna karıştığı bir zamana denk geldi. Keşke zaman bu kadar hızla geçerken, hep başlangıçta umduğumuz ve dilediğimiz iyi şeyleri getirseydi.

mor kitap

Kitabın bu baskısını elinizde tuttuğunuz sırada, elektronik versiyonu olan e-kitabımız www.itfnoroloji.org web sayfasındaki yaklaşık 20 yıllık varlığını gelişerek sürdürüyor. İşe başlarken, sınırlandırılmamış bilgiye ulaşımı simgelemek için bir martıyı amblem seçmiştik. Daha sonra aynı amacı çok daha büyük çapta gerçekleştiren başkaları sitelerine başka kuşları amblem yaptılar Başlangıçta basılı ve elektronik versiyonlar arasında olumsuz bir rekabet olacağından endişe etmiştik. Geçen zaman birbirlerinin okunurluğunu engellemediklerini, hatta bazen desteklediklerini gösterdi. Bu iki versiyonun birbirlerine desteğinin bundan sonra artarak süreceğini düşünüyoruz. Çünkü kitabın bölüm sayısı ve bu bölümlerin içeriği giderek artıyor, bu da bizi basılı kitabın kalınlığını çok arttırmak veya birden çok cilt haline getirmek gibi ihtimallerle karşı karşıya bırakıyor. Bunu engellemek amacıyla birkaç çözüm seçeneğine başvurduk. Bir yandan, önceki baskılarda olduğu gibi, daha profesyonel ayrıntılar içeren bölümlerin fontlarını küçülttük ve yazarlardan bölüm sonlarındaki kaynaklar listesini okuma önerileriyle sınırlı tutmalarını istedik. Diğer yandan bu kitabın boyutlarına göre fazlaca uzun ve ayrıntılı olan konuları, yazar (lar)ının izniyle kısalttık. Bu konuların tam metin hallerini, ya da baskı hazırlıkları tamamlandıktan sonra yazarların yapabilecekleri ekleri web sayfamızdaki e-kitapta bulabilirsiniz.

Tüm bölümler web’e konmadan önce ve dizgi sonrasında her bir editör tarafından gözden geçirildi ve ardından yazarların düzeltmesine sunuldu. Bütün bunlara rağmen kitabın çok sayıda yanlış içerdiğini tahmin ediyoruz. Özellikle pandemi çağının koşulları bir araya gelip düzeltme yapma olanağını çok kısıtladı ve fiziksel olarak birlikte çalışabilmenin ne kadar önemli olduğunu bize bir kez daha hatırlattı.

Editörler bu baskıda da bir dil birliği sağlama gayreti içerisine girdiler. Ama, pandemi dönemi koşullarının da yardımı ile bu gayretler istenilene göre çok yetersiz kaldı, hatta yer yar kaotik sonuçlara yol açtı. Bu konudaki ve kitabın tümü hakkındaki geri bildirimlerinizin onun daha iyiye doğru evrilmesine büyük katkı yapacağını düşünüyoruz.  Kitaba hiç karşılık beklemeden emeklerini veren tüm yazarlara, Başta Erol Biroğlu, Hakkı Çakır ve Şule Özdonakalan olmak üzere Nobel Tıp Kitabevi çalışanlarına teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Her zaman olduğu gibi bu baskıyı da bizi daima eğitmiş olan hocalarımıza, hastalarımıza ve öğrencilerimize adıyoruz. Güzel zamanlarda okunması ve yararlı olması dileği ile.

Editörler,
İstanbul, 2021
www.itfnoroloji.org

 

 

 

İKİNCİ BASKI

 

ÖNSÖZ

 

 

İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı öğretim üyelerinin hazırladığı ders kitabının internette yayınlanmaya başlamasından yaklaşık 10 yıl, ilk basımın yayınlanmasından 7 yıl sonra ikinci baskı ile karşınızdayız. Geçen süre içerisinde kitabın Türkçe nöroloji ders kitapları arasında önemli bir yer edindiğini, tüm Türkiye’deki tıp öğrencilerinin, nöroloji uzmanlık öğrencilerinin ve hatta nöroloji uzmanlarının  güvendikleri bir başvuru kaynağı haline geldiğini gururla gözledik. Bu motivasyonla elinizdeki baskıda kitabın hemen tümü yeniden gözden geçirildi, önemli ölçüde eklemeler yapıldı ve sekiz yeni bölüm eklendi. Bu yenileştirmeler yapılırken fakültemizin başka anabilim dallarından ve diğer kurumlardan bize katılan yeni yazarlar gücümüzü arttırdı.

 

Kitabın uzun yenilenme sürecinde, önceki baskıda olduğu gibi, önce internetteki kitabı (yaygın adıyla e-kitap) adım adım güncelledik. e-Kitap hazır olunca da ikinci baskının basımına giriştik. Basılı halinin yanında açık elektronik yayın yapan bir şekli olmasının, kitabın okunma/başvurulma oranını arttırdığına inanıyoruz. Ancak, sunulan elektronik yayıncılık olanaklarından yararlanarak editörler, yazarlar ve okuyucular arasında (ilk baskının önsözünde bahsettiğimiz) interaktif bir eğitim-öğretim platformu oluşturma umudumuzu henüz gerçekleştiremedik. Bunun da zaman içerisinde gelişebileceğini umuyoruz.

 

Geçen basımda bölümler arasında bir dil birliği sağlama kaygısı hiç güdülmemişti. Bu kez editör kadrosunun da genişlemesiyle bu alana el atmaya çalıştık. Bu konuda hala çok eksiğimiz olduğunun, okuyucunun kitabı eline alır almaz bölümler arasında terim/dil uyumsuzlukları bulacağının bilincindeyiz. Kitabın, Web’e konmadan önce editörler tarafından birer kez okunmasına, basım öncesi birçok düzeltme provasının yazarlar ve editörler tarafından kontrol edilmiş olmasına rağmen yanlışlar taşıdığını da tahmin ediyoruz. Bunlar için hoşgörünüze sığınıyor, okuyucu geribildirimlerinin kitabı hem elektronik ortamda hem de yeni basımlarda düzeltmemizi sağlayacağını umuyoruz.

 

Elektronik kitaptaki bölümler basılı kitap için yapılan son düzeltmeleri ve yazarların düzeltme aşamasında yaptığı bazı küçük eklemeleri içermemektedir. Bu nedenle elektronik ve basılı kitap arasında uyumsuzluk olan konularda kitabın basılı halinin esas alınması gerektiğini belirtmek isteriz. Kitabın yayınlanmasından sonra yapılabilecek eklemeler ise elektronik kitaba yerleştirilecek, bunların yayın tarihleri anasayfada duyurulacaktır. Bu nedenle http://www.itfnoroloii.org/ekitap.htm adresini zaman zaman ziyaret ederek olası güncelleştirmeleri izlemenizi öneririz.

 

Kitabın bazı bölümlerinde küçük fontla basılmış metin kısımları görülmektedir. Bu kısımlar, öğrencilerimizden çok bilim dalımıza profesyonel yakınlığı olan meslektaşlarımızı hedeflemektedir. Metne küçük fontla dizilmiş daha profesyonel içerikli ekler yapılması konusunda yazarlar arasında bir fikir birliği sağlanmamış olduğundan, bazı bölümlerde böyle kısımlar yer almamaktadır.

 

Bölüm sonlarında verilen kaynaklar, o bölümün yazılmasında yararlanılan eserlerin tümünü değil, daha çok konu ile ilgili ileri okuma önerilerini içermektedir. Bu nedenle, kaynaklarda genellikle o konu ile ilgili genel amaçlı az sayıda makale ve kitap adı yer almaktadır.

 

En başta hiçbir maddi karşılık almadan bölümlerini hazırlayan yazarlara ve on yıla varan süre içerisinde gelişen bu kitaba her aşamasında emek verenlere sonsuz teşekkürler sunuyoruz. Yayıncının baskıyı daha iyi kalitede kağıt ve daha yüksek baskı teknolojisiyle gerçekleştirerek size daha kolay okunan, daha çok renkli resim içeren ve daha kolay taşınabilen bir kitap sunduğunu düşünüyoruz. Kitabevinin yayım ve basım sorumlusu Cenk Akay’a, geçen baskıda olduğu gibi, pek benzeri yapılmamış bir işin üstesinden gelerek web formatında düzenlenmiş kitabı basıma hazır hale getirdiği ve bu sırada ortaya çıkan yorucu sorunları sükunet içerisinde çözüme ulaştırdığı için teşekkür ederiz.

 

Böyle bir kitabın önsözünde, nörolojik bilimlerin giderek artan bir ivme ile gelişiminden, bunun meslek eğitim ve pratiğine yansımalarından söz edilmesi; giderek nüfusu artan, kaynakları hoyratça sömürülen, bunalımdan bunalıma savrulan bir dünyada kendine yer bulmaya çalışan ülkemizde bilimsel çalışmalar ve hizmetlerin sürdürülebilirliği üzerine tartışılması beklenebilirdi belki de. Okuyucunun bilim dalımızın bu güne kadarki geçmişine bir göz atıp, ardından bilim ve yaşam üzerine kişisel bilgi ve görüşleriyle yapacağı çıkarımların bunun yerine geçebileceğini düşünüyoruz (Bakınız: Nörolojide Dünden Bugüne)

 

Bu baskıyı da bize daima ilham veren, öğrenme sürecimizin sürekli olmasını sağlayan hocalarımıza, hastalarımıza ve öğrencilerimize adıyor, yararlı olmasını diliyoruz.

 

Dr. A. Emre ÖGE

 

www.itfnoroloji.org   2011

 

 

 

 

 

BİRİNCİ BASKI

 

EDİTÖR’ÜN NOTLARI

 

 

Dr. A. Emre ÖGE 

aemreoge@istanbul.edu.tr